Nihilisme (politieke stroming)

De nihilistische beweging (Russisch: нигилизм) was een Russische politieke beweging rond 1860 gekenmerkt door het in twijfel trekken van de geldigheid van alle vormen van vooropgezette ideeën en sociale normen. Het is afgeleid van het Latijnse woord "nihil", dat "niets" betekent. De nihilisten verdedigden de onafhankelijkheid van het individu en choqueerden het Russische establishment.

De nihilistische beweging omvatte verschillende denkbeelden. Er waren nihilistische liberalen die tevreden zouden zijn met de invoering van een grondwet en parlement, terwijl andere nihilisten voorstander waren van een (democratische of dictatoriale) staatsocialistische maatschappij, terwijl weer andere nihilisten juist aanhangers waren van het anarchisme. Ook waren er nihilisten die vonden dat de maatschappelijke omstandigheden zo slecht waren dat het vernietigd moest worden, waarbij een constructief politieke programma niet nodig was.^[1][2][3]

Nihilisten werden als volksmenners bestempeld, en na de mislukte aanslag op Tsaar Alexander II stonden zij voornamelijk bekend als voorstanders van het gebruik van geweld als het voornaamste werktuig voor politieke verandering.

1. ↑ Orlando Figes: Tragedie van een Volk (tweede druk 2008) blz. 180 - 184
2. ↑ Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 13 augustus 2016. Geraadpleegd op 8 september 2012.
3. ↑ http://theanarchistlibrary.org/library/Aragorn___Nihilism__Anarchy__and_the_21st_century.html